Poznaj Grzędę
SZLAKIEM NASZYCH PRZODKÓW
Trasa Niebieska
Barokowa figura przydrożna św. Jana Nepomucena.
Na skraju wsi Żulice, przy drodze do Łaszczowa znajduje się figura świętego Jana Nepomucena. Została ufundowana w I połowie XIX wieku przez ówczesnego właściciela wsi Wincentego Makomaskiego. Wybór świętego na patrona kapliczki spowodowany był zapewne obecnością w niedalekim Łaszczowie Zakonu Jezuitów, który szerzył kult swojego świętego patrona na tych terenach, jak również tradycją ludową, wg. której święty chronił pola przed powodzią i suszą.
Klasycystyczny postument na szczycie, którego umieszczona jest figura wymurowany jest z cegły i otynkowany. Przy górnym zwieńczeniu opleciony ozdobnym gzymsem. Kamienna figura św. Jana Nepomucena przedstawia go w stroju składającym się z czarnej sutanny, białej komży obszytej pasem koronki. Wymienione części stroju charakteryzują go jako członka kapituły i kanonika katedralnego. Święty ma błagalnie złożone ręce do modlitwy. Twarz skupiona na modlitwie.
Święty Jan Nepomucen - (ok. 1350 - 1393) Urodził się w Pomuku (Nepomuk) koło Pragi. Pierwsza ścisła informacja o Świętym pochodzi z roku 1370. Był on wtedy jako kleryk zatrudniony w charakterze notariusza w kurii biskupiej w Pradze, przy arcybiskupie Janie. W roku 1380 został wyświęcony na kapłana i otrzymał probostwo przy kościele św. Galla w Pradze. W roku 1381 udaje się na studia uniwersyteckie w Padwie (1382-1387). Po skończonych studiach i uzyskaniu stopnia doktora prawa został mianowany kanonikiem - proboszczem przy kolegiacie św. Idziego, następnie kanonikiem - proboszczem przy kościele św. Piotra i Pawła w Wyszehradzie. W roku 1390 arcybiskup mianuje św. Jana archidiakonem i proboszczem w Saaz.
W czasie sprawowania funkcji kościelnych w Saaz zostaje wplątany w intrygi króla Wacława IV Luksemburczyka, który znany był ze swej niechęci do Rzymu. W 1393 roku Jan zostaje uwięziony przez króla. Po długich torturach zostaje związany, zakneblowany i wrzucony do Wełtawy, na moście Karola. Jedna z teorii na temat jego śmierci mówi, że Święty Jan Nepomucen nie chciał zdradzić tajemnicy spowiedzi żony króla Zofii Bawarskiej. Wacław IV planował wystarać się o stwierdzenie nieważności małżeństwa, by móc poślubić księżniczkę aragońską Joannę. Święty Jan miał doradzać w tej sprawie królowej podczas spowiedzi, przez co naraził się królowi. Jan Nepomucen został beatyfikowany w 1721 roku przez Innocentego XIII, a kanonizowany 19 marca 1729 przez Benedykta XIII. Ciało Świętego spoczywa w katedrze św. Wita w Pradze.
Św. Jan Nepomucen jest patronem chroniącym przed groźnym żywiołem wody. Stróżuje przy mostach, jeziorach, rzekach. Według pobożności ludowej chroni przed nieszczęściami dlatego często jego wizerunki są umieszczane jak w Oszczowie przy rozdrożu. Ratuje tonących, chroni od rozmaitych nieszczęśliwych wypadków na wodzie. Zapobiega zagrożeniom spowodowanych przez wodę lub jej brak, powodziom i suszom.
Przypisy:
-
J. Niedźwiedź, Leksykon historyczny miejscowości dawnego województwa zamojskiego, Zamość 2003, s. 650-651;
-
W. Zalewski, Rok kościelny, Święta Pańskie, Matki Bożej, Apostołów, Świętych i Błogosławionych Polskich, oraz dni okolicznościowe, Warszawa 1989, s. 338;
-
W. Schenk, Kult świętych w Polsce. Zarys historyczny, Roczniki teologiczne, z. 13(1966), s. 96-97.